Bí ẩn “thung lũng cá voi” giữa sa mạc Ai Cập khô cằn

Nhìn những đụn cát trong sa mạc Ai Cập vừa nóng nực, hanh khô, khắp nơi toàn đá tảng như thế này, thật khó có thể tưởng tượng được đây là nơi lưu trữ những khám phá vĩ đại nhất trong câu chuyện về sự tiến hóa. Sa mạc khô cằn này hàng trăm triệu năm về trước, từng được bao phủ bởi một vùng biển rộng cũng là nơi sinh sống của cá voi.

Wadi Al-Hitan (Thung lũng Cá voi) là một địa điểm cổ sinh vật học nằm tại Faiyum Ai Cập, cách 150 km về phía tây nam Cairo . Được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào tháng 7 năm 2005 với hàng trăm hóa thạch của một số dạng Phân Bộ cá voi cổ đã tuyệt chủng. Địa điểm này tiết lộ bằng chứng cho lời giải thích của một trong những bí ẩn lớn nhất của sự tiến hóa của cá voi: sự xuất hiện của cá voi như là một động vật có vú đại dương trước đây là một loài động vật trên cạn.

“Thung lũng cá voi” là nơi cất dấu những bộ xương hóa thach khổng lồ của cá vọi, một trong số đó phải kể đến Basilosaurus, đây là một loài cá voi sống cách đây 40 triệu năm. Cơ thể của nó được bao phủ trong trầm tích hàng ngàn năm, điều này giúp cho xương được giữ đúng vị trí. Sau đó, các mảng kiến tạo tiếp tục di chuyển giữa các lục địa trên trái đất, phần này của châu Phi đã bị đẩy lên, tách ra khỏi biển và trở thành sa mạc như ngày hôm nay.

Tại đây có hơn 400 bộ xương cá voi được phát hiện. Các hóa thạch tìm thấy tại địa điểm này có thể không phải là lâu đời nhất nhưng sự tập trung lớn của chúng trong khu vực và mức độ bảo quản của chúng tốt đến mức cả một số phần của dạ dày vẫn còn nguyên vẹn. Sự hiện diện của các hóa thạch của các loài động vật sớm khác như cá mập, cá sấu, rùa và cả cá đuối được tìm thấy ở Wadi Al Hitan cho phép mô phỏng lại các điều kiện môi trường và hệ sinh thái xung quanh vào thời điểm đó. Điều này giúp các nhà khoa học tạo ra một bức tranh về phong cảnh sẽ như thế nào ở đây. Thậm chí còn có hóa thạch của cây ngập mặn, cho thấy nó có lẽ nơi này từng là một vùng biển nông với vịnh và đảo.

Không có nhiều chuyến đi từ Cairo đến thung lũng cá voi, mặc dù nó chỉ cách đó khoảng 100 km. Nếu muốn tới đây, du khách chỉ có thể lựa chọn duy nhất là tự đi xe đến đây. Đường vào thung lũng cá voi khá gồ ghề nên người dân có xu hướng sử dụng xe 4WD để đưa khách vào đó thay vì xe buýt.